Erronkak

XIkasteko tresna bat da erronka eta helburu nagusitzat ikasleen bilakaera du, gaitasun-bilakaera (Gaitasun Teknikoen eta Zeharkako Gaitasunen garapena), non etengabeko hausnarketa, taldekoa zein banakakoa, garapen profesional, pertsonal eta sozial lortzeko estrategietako bat den.

Ikaskuntza esanguratsu eta sakona ahalbidetzen duen tresna da; izan ere, aurretiko ezagutzetatik eta lan- eta gizarte-errealitatetik hurbil dauden bizipenetatik eta etengabeko entrenamendutik abiatuta, ikasten ari denari zentzua emateko eta ikaskuntza-esperientzia horrek ikasleengan arrastoa uzteko aukera ematen du.

Taldea, iraunkorra izan ala ez, ikaskuntza-unitatea da, zeinaren bidez ikasleek erronkaren faseak zeharkatzen dituzten eta erronkari irtenbidea ematen dioten. Besteekiko elkarrekintzak bakarka lan eginez garatu ezin daitezkeen gaitasunak garatzeko aukera ematen digu (besteengandik eta besteekin ikasten dugu).

Irakasleek talde-lanean (irakasle-taldean) diseinatu, dinamizatu eta ebaluatzen dute, eta, horrela, ikasleentzako erreferentzia-eredua da.

Ikuspegi pedagogiko horrek, ACBR izenekoak, ikaskuntza ikasleek aktiboki parte hartzen duten eta beren ikaskuntzaren protagonista diren prozesu gisa ulertzen du.

Ikaskuntzaren ardatza ikasleak dira, eta ikaskuntza kontzientea eta autonomoa sustatzen du metodologia aktiboak eta gaitasunen garapenera bideratutako ebaluazio-ikuspegia erabiliz.

Erronka bat ziklo jakin baten gaitasun-profila lortzeko ikaskuntza-ibilbide estrategiko baten parte da.

Erronken diseinuak eskatzen du, aldez aurretik, zikloko irakasle-taldeak, OCDa erreferentziatzat hartuta eta zeharkako gaitasunak barneratuz, bere ingurunearen errealitate profesionala eta soziala aztertzea jasangarritasun irizpideak integratuz. Eta hortik abiatuta, zikloaren gaitasun-profila definitzea eta zikloa, ikasturtea eta erronka ikasteko ibilbidea diseinatzea.

Ikasgelan agertzen diren egoerak zikloaren errealitate profesional eta sozialaren isla dira, eta, beraz, erronkak beharrezkoak diren gaitasun guztiak – Teknikoak eta zeharkakoak – Integratu behar ditu egoerak diziplinarteko/transdiziplinazko plateamendu batetik konpondu ahal izateko.

Erronka horrek orekari eusten dio: batetik, ikasleen aurretiko ezagutzetatik eta interesetatik hurbil egotearen eta, bestetik, erronkari eta erronkari eustearen arteko oreka, irakasle-taldeak lagunduta ziurgabetasuna erabiltzen eta erronkak aurrera egin ahala erabakiak hartzen ikasteko aukera izan dezaten.

Erronka bati aurre egitea sormen-prozesu bat da berez, aurretiazko diseinu- eta dinamizazio-plan bat duena eta fase-sekuentzia bati jarraitzen diona.

Fase horiek gutxi gorabehera jarraibideak izan ditzakete (baina inoiz ez erabat aurretik itxiak), eta foku baten identifikaziotik (konpondu beharreko arazoa edo beharra), dibergentziatik (irtenbide desberdinak bilatzean) eta konbergentziatik (konponbiderik egokiena eta egokiena lortzeko akordioan), egindakoaren komunikaziotik (erronkaren identifikaziotik hasi eta konponbiderako proposamenera arte) eta ebaluaziotik (bai eskaintzen den soluzioarena) igaro behar dute nahitaez. Banakako lanean jarraitutako prozesua eta ebaluazioa (bai eskainitako irtenbidearena, bai banakako eta taldeko lanean jarraitutako prozesuarena).

Erronka bat planteatzeak irtenbide ugari ematen ditu. Bere ebazpen-prozesuak pentsamendu sortzailea abiarazten du pentsamendu prozesu dibergente eta konbergenteen bidez.

Erronka bat ebazteak berekin dakarren fase-sekuentziak arazoak konpontzera eta erabakiak hartzera bideratutako pentsamendu-estrategiak eta -trebetasunak entrenatzen laguntzen du: behaketa, ikerketa, aurkikuntza, intuizioaren garapena, arrazoiketa, hausnarketa, ikuspegi holistikoa (ikuspegi globala, integrala), pentsamendu sortzailea, pentsamendu kritikoa.

Erronka batek harridura, sorpresa, interesa sortzen ditu, irudimena suspertzen du, hainbat esperientzia proposatzen ditu, parte-hartzea bultzatzen du, segurtasun- eta konfiantza-giroa eskaintzen du, eta akatsak egiteko lekua eskaintzen du; emozio horiek guztiek ikaskuntza eta talentua aktibatzen dute. Azken batean, erronka batek ikasleen ikaskuntzak modu esanguratsuan finkatzea ahalbidetuko duen kontakizun emozional bati leku egin behar dio.

Gogoetak eta erronkan zehar erabakiak hartzeak ikasleak gonbidatzen ditu beren jarrerak, ingurunearekin duten harremana eta horrek guztiak eremu pertsonalean, profesionalean, sozialean eta ingurumenean duen eragina identifikatzera eta zalantzan jartzera, horrek aukera emango baitie elkar hobeto ezagutzeko eta zintzotasunez eta arduraz jokatzeko.

Erronka batean beharrezkoa da ikasleek beren gain hartzea beren ikaskuntzaren erantzukizuna eta horretaz jabetzea. Rol-aldaketa horrek ahalegin handia eskatzen du.

Ikasle bakoitzak bere ikaskuntzarekin konpromisoa hartzen du, ikasteko gogoa agerian utzi behar du eta hori gertatzeko neurri egokiak hartu behar ditu. Gainera, taldekide guztien gaitasunen garapena bultzatzeko konpromisoa hartzen du bere taldearekin.

Erronka batek ikaskuntzaren eta bizitzaren aurrean jarrera aktiboa garatzeko ahalmena du. Horren bidez, hazten eta ikasten lagundu nahi da, norberaren ingurunearekin praktikaren eta konpromisoaren bidez, bizi-kalitatea eta ongizate komuna hobetzeko.